Trong hành trình nuôi dạy con, nhiều bậc phụ huynh ngày nay bắt đầu chuyển từ mô hình kỷ luật nghiêm khắc sang cách tiếp cận gần gũi và thấu hiểu hơn, đó là “làm bạn với con”. Nhưng để thực sự đồng hành cùng con dưới vai trò một người bạn, cha mẹ cần hiểu rõ khái niệm này, cũng như cách áp dụng đúng đắn để không làm lu mờ vai trò định hướng quan trọng trong gia đình. Tìm hiểu các nguyên tắc và phương pháp mà ba mẹ cần biết khi làm bạn với con trong bài viết sau.
>>> Xem thêm: 8 Cách Yêu Bản Thân Hơn Mỗi Ngày, Sống Tích Cực
Cha mẹ có nên làm bạn với con cái không?
Trong xã hội hiện đại, khi khoảng cách thế hệ ngày càng trở nên rõ nét, việc xây dựng mối quan hệ cha mẹ - con cái theo kiểu truyền thống không còn đáp ứng được nhu cầu phát triển cảm xúc và tư duy độc lập của trẻ. Chính vì vậy, nhiều bậc phụ huynh bắt đầu tiếp cận phương pháp "làm bạn với con" như một cách để gỡ bỏ rào cản giao tiếp, tạo dựng niềm tin và thấu hiểu lẫn nhau.
Cha mẹ hoàn toàn nên làm bạn với con cái, nhưng theo cách đúng đắn và cân bằng. Mối quan hệ “bạn bè” giữa phụ huynh và con không có nghĩa là buông lỏng kỷ luật hay đánh mất vai trò người dẫn dắt, mà là mở rộng không gian giao tiếp, xây dựng sự tin tưởng và thấu hiểu hai chiều. Khi cha mẹ biết lắng nghe, tôn trọng cảm xúc và đồng hành trong hành trình lớn khôn của con, trẻ sẽ cảm thấy an toàn để bộc lộ suy nghĩ, từ đó hình thành nhân cách vững vàng và tích cực.
Việc thiết lập mối quan hệ thân tình này mang lại nhiều giá trị tích cực. Cha mẹ sẽ thấu hiểu hành trình trưởng thành của con mà còn có thể định hướng kịp thời, giúp con có cái nhìn đúng đắn về cuộc sống và hạn chế vấp phải những sai lầm không cần thiết.
>>> Tham khảo: Ambivert Là Gì? Lợi Thể Của Người Vừa Hướng Nội Vừa Hướng Ngoại
Cha mẹ trở thành “bạn” của con sẽ giúp gắn kết tình cảm gia đình
Hiểu đúng ý nghĩa cụm từ “làm bạn với con”
Nhiều người khi nghe đến cụm từ “làm bạn với con” thường hiểu một cách đơn giản là gần gũi, vui vẻ hay trò chuyện thân thiết. Tuy nhiên, ý nghĩa thực sự của khái niệm này không chỉ dừng lại ở việc thân mật trong giao tiếp, mà còn đòi hỏi cha mẹ phải đặt mình vào vị trí của con để lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành mà không áp đặt.
Làm bạn cùng con không phải là hành động đánh mất vai trò làm cha mẹ, mà là sự chuyển đổi trong cách tiếp cận. Điển hình như từ người ra lệnh thành người lắng nghe, từ người phán xét thành người gợi mở và đồng hành. Điều này đòi hỏi phụ huynh cần giữ được sự nghiêm khắc đúng lúc, nhưng vẫn đủ mềm mỏng để trẻ cảm thấy tin tưởng và sẵn sàng chia sẻ.
Khi hiểu đúng bản chất, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái sẽ không còn là sự đối đầu mà trở thành một hành trình phát triển hai chiều - nơi cả hai cùng học hỏi và trưởng thành. Nếu hiểu sai, nhiều phụ huynh có thể rơi vào trạng thái buông lỏng kỷ luật hoặc chiều chuộng quá mức, khiến con mất phương hướng. Vì vậy, hiểu đúng ngay từ đầu là nền tảng để áp dụng phương pháp này một cách hiệu quả.
>>> Xem thêm: Thể Thao Chữa Lành Xu Hướng Mới Của Người Trẻ
5 nguyên tắc phải nhớ khi chọn phương pháp làm bạn với con
Dù phương pháp “làm bạn cùng con” nghe qua có vẻ gần gũi và tự nhiên, nhưng để duy trì được mối quan hệ này lâu dài và có chiều sâu, cha mẹ cần nắm chắc một số nguyên tắc cốt lõi. Đây không phải là hành trình cảm tính, mà là quá trình được cân nhắc kỹ lưỡng, có định hướng rõ ràng. Phụ huynh cần nắm rõ những nguyên tắc cốt lõi sau đây nhằm tránh rơi vào thái cực buông lỏng kỷ luật hoặc quá can thiệp vào thế giới riêng của trẻ.
Luôn ghi nhớ mục tiêu của việc làm bạn với con
Trọng tâm của việc làm bạn cùng con không nằm ở sự dễ chịu trong quan hệ, mà ở việc tạo ra không gian để trẻ có thể chia sẻ, đặt câu hỏi và tìm kiếm định hướng trong những giai đoạn quan trọng của tuổi trưởng thành. Cha mẹ cần xác định rõ ràng, mục tiêu của quá trình này là nuôi dưỡng sự phát triển toàn diện, từ nhận thức, cảm xúc đến hành vi, chứ không phải để “gần gũi” hay “làm hài lòng” con.
Bố mẹ cần hiểu rõ mục tiêu khi làm bạn với con
Làm bạn với con không có nghĩa là từ bỏ vai trò cha mẹ
Sự thân thiết không đồng nghĩa với việc đánh mất ranh giới. Cha mẹ vẫn giữ vai trò người định hướng, đặt ra giới hạn rõ ràng và duy trì nguyên tắc khi cần thiết. Việc trở thành bạn của con cần được thực hiện trên nền tảng tôn trọng nhưng không thỏa hiệp một cách vô điều kiện. Bằng cách đó, trẻ vừa cảm thấy được lắng nghe, vừa học cách tuân thủ những quy tắc sống cần thiết.
Tôn trọng cảm xúc của trẻ, đừng vội phán xét
Trẻ em, dù ở độ tuổi nào, cũng cần được công nhận cảm xúc. Mỗi đứa trẻ đều có thế giới nội tâm riêng và không phải lúc nào chúng cũng biết cách diễn đạt suy nghĩ một cách mạch lạc. Thay vì phản ứng ngay lập tức bằng lời chỉ trích hay áp đặt, cha mẹ cần lắng nghe trọn vẹn trước khi đưa ra lời khuyên. Sự phán xét, dù xuất phát từ lo lắng hay kỳ vọng, đều có thể khiến trẻ thu mình lại và ngại bộc lộ suy nghĩ thật.
Tìm hiểu điểm giao thoa giữa 2 thế hệ
Thế hệ cha mẹ và con cái lớn lên trong những bối cảnh xã hội hoàn toàn khác nhau, điều này tạo ra khoảng cách trong cách suy nghĩ và tiếp cận vấn đề. Muốn làm bạn cùng con, phụ huynh cần nỗ lực tìm ra những điểm chung về sở thích, quan điểm hoặc trải nghiệm sống có thể chia sẻ cùng nhau. Những điểm giao thoa đó chính là cầu nối để xây dựng cuộc trò chuyện mang tính kết nối thay vì tranh luận hoặc giảng dạy một chiều.
Làm bạn với con không có nghĩa phải hòa nhập mọi thứ
Thấu hiểu và đồng hành không đồng nghĩa phải thích nghi toàn bộ với thế giới của con. Việc cố gắng ép mình thích cùng trò chơi, âm nhạc hay xu hướng mới của trẻ có thể khiến mối quan hệ trở nên gượng ép. Quan trọng hơn, cha mẹ cần chọn lọc những gì nên tiếp cận để hiểu con, đồng thời vẫn giữ được bản sắc của mình như một người lớn có giá trị định hướng. Trẻ cần bạn bè để sẻ chia, nhưng vẫn rất cần một hình mẫu để học hỏi và trưởng thành.
Trẻ em vẫn cần hình mẫu sáng để học hỏi và trưởng thành
Tìm hiểu các phương pháp giáo dục làm bạn với con hữu ích
Lắng nghe tích cực
Lắng nghe tích cực không đơn thuần là im lặng để con nói, mà là sự hiện diện trọn vẹn cả về tâm trí lẫn thái độ. Khi trẻ chia sẻ, cha mẹ cần thể hiện sự quan tâm bằng ánh mắt, cử chỉ và phản hồi mang tính gợi mở, không ngắt lời hay vội vàng đưa ra nhận xét. Việc lắng nghe đúng cách sẽ khiến trẻ cảm thấy được tôn trọng, từ đó chủ động giãi bày những suy nghĩ mà bình thường chúng có thể che giấu.
Dành thời gian “thật sự” bên con mỗi ngày
Không phải cứ hiện diện bên con là đủ, điều quan trọng là chất lượng của khoảng thời gian ấy. Phụ huynh nên dành ra 15 - 30 phút mỗi ngày để cùng con đọc sách, trò chuyện, chơi thể thao hay làm điều gì đó trẻ yêu thích sẽ tạo nên sợi dây gắn kết bền vững. Trong khoảnh khắc đó, bạn hãy tạm gác điện thoại, công việc và những mối bận tâm khác để trẻ biết rằng cha mẹ đang thực sự quan tâm đến thế giới của mình.
>>> Xem ngay: 10 Điểm Du Lịch Hè Trong Nước Cho Gia Đình Có Trẻ Nhỏ 2025
Hiểu và tôn trọng cảm xúc của con
Cảm xúc của trẻ, dù nhỏ đến đâu, cũng đáng để lắng nghe. Việc phản ứng quá mức hoặc coi nhẹ cảm xúc tiêu cực sẽ khiến trẻ có xu hướng kìm nén, lâu dần tạo thành khoảng cách. Thay vì yêu cầu con “đừng buồn” hay “đừng sợ”, bố mẹ hãy thừa nhận cảm xúc ấy là điều hoàn toàn có thật. Một cái ôm đúng lúc hoặc một câu động viên đơn giản có thể tạo ra sự kết nối mạnh mẽ mà không cần lời giảng dạy dài dòng. Khi trẻ cảm nhận được rằng cha mẹ không phủ nhận cảm xúc của mình, chúng sẽ cởi mở hơn trong các tương tác sau này.
Không phán xét, hãy để con chia sẻ nhiều hơn
Thói quen ngắt lời hoặc đưa ra kết luận vội vàng thường khiến trẻ rút lui. Việc tạm gác lại thành kiến, lắng nghe con nói hết suy nghĩ sẽ giúp phụ huynh khám phá được nhiều điều hơn mình tưởng, từ đó có cái nhìn toàn diện hơn về con.
Vừa là cha mẹ, vừa là bạn bè và vừa là người dẫn dắt trẻ
Mối quan hệ lý tưởng không phải chỉ là bạn bè suồng sã hay cha mẹ nghiêm khắc, mà là sự đan xen ba vai trò: người đồng hành, người chia sẻ và người định hướng. Cân bằng ba vai trò này đòi hỏi sự linh hoạt, tinh tế và không ít trải nghiệm. Có lúc cần nghiêm khắc, khi khác lại cần dịu dàng, trò chuyện như những người bạn ngang hàng.
Cha mẹ có thể cùng con cười nói như một người bạn, nhưng cũng đủ bản lĩnh để thiết lập giới hạn và dẫn dắt khi trẻ cần định hình đúng - sai. Sự cân bằng này đòi hỏi sự tinh tế trong cách phản ứng và nhất quán trong hành động, giúp trẻ vừa cảm thấy được yêu thương, vừa biết tôn trọng các giá trị sống.
Bố mẹ không nên phủ nhận mọi cảm xúc của con mà nên lắng nghe nhẹ nhàng
Làm bạn với con không chỉ là phương pháp nuôi dạy tích cực mà còn là cách để xây dựng mối quan hệ bền vững dựa trên sự tin tưởng và thấu hiểu lẫn nhau. Khi cha mẹ trở thành người bạn đồng hành đúng nghĩa, con trẻ sẽ cảm thấy an toàn để chia sẻ, trưởng thành trong môi trường đầy yêu thương và tôn trọng.
Nếu đang tìm kiếm không gian để cùng con trải nghiệm, vừa vui chơi vận động vừa gắn kết cảm xúc, Jump Arena là điểm đến lý tưởng. Jump Arena phát triển mô hình vận động đa dạng, phù hợp cho trẻ em ở nhiều độ tuổi khác nhau. Tại đây, cả phụ huynh và các bé đều có cơ hội tham gia vào chuỗi hoạt động giải trí hấp dẫn, tạo nên những khoảnh khắc vui nhộn và đáng nhớ bên nhau.
Có thể bạn quan tâm:
